Assertiviteit op en naast de werkvloer… Het blijft een struikelblok voor velen. Dat je niet in 1,2,3 assertiever wordt, daar is Bieke Geenen van Hoogsensitief Ouderschap helemaal van overtuigd. Het maakt niet uit of je ondernemer of werkgever, leidinggevende of werknemer, introvert of eerder extravert bent. Met deze tips en tricks leert Bieke hoe we onszelf en andere mensen een assertief duwtje geven.
De definitie die ik het liefste volg is ‘opkomen voor jezelf met respect voor de ander én jezelf’. In de zin voel je al een mooi evenwicht tussen rekening houden met de ander en jezelf. Die tweeluik binnen de definitie klinkt motiverend voor een HSP’er (hoogsensitief persoon, n.v.d.r) of introvert persoon om op hun beurt assertief te zijn.
Zelf was ik absoluut geen assertief persoon. Ik was het stille kind in de klas, maar dankzij mijn latere studies ben ik hierin gegroeid. Assertiviteit is dan ook een vaardigheid die moet je onderhouden. Het is niet iets wat je zomaar als kind cadeau krijgt bij de geboorte. Assertiviteit leer je gaandeweg en hoe assertief je bent, hangt af van verschillende factoren. Zo bepalen culturele elementen zoals je opvoeding en school de mate waarin je assertief bent. Op school beoefen je een vaardigheid zoals assertiviteit niet en als je leert dan is het niet meteen op een helpende manier. Je zal eerder ‘tips’ krijgen zoals ‘Je moet je niet laten doen.’, ‘Veeg je tranen weg.’, ‘Word eens harder in het leven.’ Je zal niet snel oefeningen krijgen om jezelf te laten horen of om leren nee te zeggen. Niet verrassend dus dat wanneer je als kind assertiviteit niet eigen maakt, je als volwassen persoon problemen ondervindt op vlak van assertiviteit in professionele en persoonlijke relaties. Gelukkig zijn er deze tips om assertiever te worden.
Blijf mensen uitnodigen voor een gesprek
Geef aan dat je ruimte en tijd wilt maken voor een collega wanneer je merkt dat hij of zij zich niet heeft laten horen tijdens bijvoorbeeld een meeting. Stel je collega voor om even samen te zitten als dat nodig is of om zijn of haar ideeën op mail te zetten als dat comfortabeler voelt. Waarom is dit essentieel? Met die uitnodigingen, vorm je een open klimaat op de werkvloer. Bedenk en verwezenlijk een omgeving waar veiligheid en vertrouwen garandeert is. Veiligheid en vertrouwen vormen de basis zodat een (introvert) persoon assertief durft te zijn. Een open werkomgeving is ook belangrijk om de groepsdynamiek onder mensen te doen groeien en om werknemers kansen te geven. Met die mindset maak je echt een verschil.
Vraag naar meningen
“Als je continu ja zegt tegen een ander, zeg je eigenlijk altijd nee tegen jezelf. Dit inzicht is belangrijk om opnieuw prioriteit te geven aan je eigen doelen.” – Bieke
7 gouden tips om assertiever te worden
Schrap sorry in je woordenboek
Stop met sorry zeggen en je te excuseren voor alles wat je zegt en doet. Je hoeft je niet te excuseren omdat je grenzen bewaakt. Ben je mama of papa? Probeer hier extra over te waken. Wanneer jij zelf regelmatig sorry zegt, pikt je kind dit snel op.
Schenk jezelf tijd
Als iets je overvalt, geef jezelf dan de tijd om op die situatie te reageren. Zeg tegen een collega of partner dat iets je overvalt en spreek af dat je binnen een bepaalde tijd zal reageren. Volgens mij is jezelf extra tijd kopen een gouden tip als je ondervindt dat assertiviteit nog een werkpunt is.
Herhaal je boodschap
Denk na over enkele standaardantwoorden die je kan geven aan collega’s of partners waarmee je geregeld samenwerkt. Deze antwoorden helpen je om je grenzen nog iets beter te bewaken, op of naast de werkvloer en tonen tegelijk respect aan de ander. Voorbeelden van antwoorden die je kan geven wanneer je het moeilijk vindt om nee te zeggen is: ‘Hi (naam collega), ik ga deze keer nee zeggen. Ik ben dit echt aan het leren en zou het echt fijn vinden als je dit begrijpt.’ of ‘Ik zeg nee op dit voorstel en misschien verwacht je dat niet van mij maar ik blijf bij mijn standpunt.’ Als iemand je toch pusht, blijf je dezelfde boodschap herhalen. In de psychologie noemen we dit de techniek van de kapotte grammofoonplaat. Je blijft hangen en opnieuw nee zeggen tot de boodschap wordt geaccepteerd. Heb je een goed of leuk voorstel gekregen waarop je liever nee wilt beantwoorden? Dan helpt de zin ‘Toch bedankt, heel lief dat je aan mij hebt gedacht maar ik ga nee zeggen op dit voorstel.’ je verder op weg. Met deze zin geef je waardering aan de ander en kies je voor je prioriteiten.
Ontkoppel nee zeggen
Wat mij en mij klanten al ontzettend heeft geholpen, is om nee zeggen minder vies te maken. Koppel nee zeggen los van een persoon. Je zegt niet nee tegen iemand, je zegt nee tegen iets of een situatie. Tegelijk zeg je ook ja tegen jezelf. Als je continu ja zegt tegen een ander, zeg je eigenlijk altijd nee tegen jezelf. Dit inzicht is belangrijk om opnieuw prioriteit te geven aan je eigen doelen.
Er is altijd een tweede kans
Praat in de ik-vorm
Een belangrijke tip om grenzen beter te bewaken, is om in de ik-vorm te praten. Het gaat over je grens dus kan alleen jij bepalen wat je nodig hebt op dat moment. Voorbeelden zoals ‘Ik vind dit lastig.’, ‘Ik vind dit moeilijk.’ of ‘Ik heb hiervoor tijd nodig.’ zijn persoonlijke zinnen die zo dicht bij jezelf liggen dat niemand anders hierover kan oordelen. Dit type voorbeeldzinnen hebben niets met egoïsme te maken maar helpen je om grenzen beter af te lijnen.
Bedenk geen argumenten
Tijdens mijn trainingen onderzoek ik samen met mijn cliënten onder andere alle valkuilen en achterhalen we waarom we zo’n moeilijke relatie hebben met nee zeggen. Jezelf verantwoorden is een valkuil die regelmatig naar bovendrijft wanneer je eigenlijk wilt nee zeggen. In zo’n situatie beargumenteer je waarom je nee zegt en bedenkt de andere partij meteen al een tegenargument. Communiceer daarom zo kort en concreet mogelijk en herhaal je boodschap indien nodig.
Zin om allerlei assertiviteitstechnieken meester te zijn en een beter inzicht te hebben over dit onderwerp? Leer vanaf 30 september in het online traject ‘HSP proof assertief’ onder andere hoe je in het moment assertief kan zijn met verschillende valkuilen en concrete voorbeelden.
Wil je het interview met Bieke lezen in Bossy’s Let It Go Issue? Bestel je exemplaar hier.
Beeld: by NOUCHKA
