Hoe omgaan met kritiek?

Stel je de volgende situatie voor. Na een lange dag zwoegen op een tekst, ontwerp of taart stuur je het eindresultaat door naar jouw klant. Het is niet jouw beste werk maar in de beperkte tijd die je had, ben je best tevreden met het resultaat. Tot je een e-mail terugkrijgt met de boodschap dat het resultaat niet goed genoeg is en je nog een aantal aanpassingen moet doen. De moed zinkt je in de schoenen. Zeker bij een freelancer komt kritiek hard aan. Saboterende gedachten als “wat als deze klant nooit meer met mij wilt samenwerken?” of “misschien ben ik toch niet goed genoeg?” flitsen door jouw hoofd. Hoe ga je om met deze situatie?

Laat het even bezinken

Wat jouw emoties of gedachten ook zijn: antwoord nog niet onmiddellijk op de e-mail of het bericht. Zelfs als de negatieve respons face-to-face wordt gegeven, kan je vragen om het even te laten bezinken. Trap niet in de valkuil om defensief te reageren en in de ontkenning te gaan. Doe wat je moet doen om weer tot jezelf te komen en geef de woede, verdriet of stress de tijd om jouw lichaam te verlaten. Voor mij werkt een avondje met vrienden perfect om mijn hoofd even leeg te maken.

Zoom uit en relativeer

Het is belangrijk om te onthouden dat kritiek nooit persoonlijk is. Bekijk de situatie daarom niet vanuit jouw perspectief, maar vanuit dat van de klant. Wanneer de klant deel uitmaakt van een grotere organisatie, kan de feedback vanuit de hogere rangen van de organisatie komen. Het kan ook zijn dat je werk simpelweg niet past bij de klant, wat weinig zegt over de kwaliteit van jouw werk. De situatie bekijken vanuit het perspectief van de klant kan helpen om de kritiek te relativeren.

Zoom in op de kritiek

Kritiek kwetst, dat is een feit. Maar kritiek is niet per se slecht. Welk deel van deze feedback is nuttig en wat is simpelweg grof? Waar ging het mis? Heb jij of de klant iets misverstaan? Wanneer je begrijpt waar het is misgegaan, kan je leren uit de ervaring. Zelfs al zou het contact met deze klant niet te redden zijn, kan je nadenken hoe je deze situatie in de toekomst kan vermijden.

Actie

Nu is het tijd om gepast te reageren. Probeer bijvoorbeeld te achterhalen wat je exact anders kan doen. Wanneer de klant jouw werk afwijst omdat dit niet past bij de stijl van het bedrijf, kan je vragen naar voorbeelden van producten die wél de juiste stijl vertonen. De beste oplossing is steeds heldere en vriendelijke communicatie. Als de klant hier niet op ingaat, kan je jouw energie beter elders besteden.

Onthoud: sommige problemen zijn onvermijdelijk

Of je nu websites ontwerpt, taarten verkoopt of bruiloften organiseert, er is een situatie die je vroeg of laat tegenkomt in jouw carrière: de visie van de klant voor het afgewerkte product is (volledig) anders dan wat jij hebt afgeleverd. De klant neemt aan dat jij incompetent bent, terwijl het heel simpel is. Je bent geen gedachtelezer. Het kan ook voorkomen dat een klant tijdens het maak-proces voortdurend nieuwe inspiratie en ideeën krijgt. Die moet jij dan plots in het eindproduct zien te verwerken. Hoewel dit een bijna onvermijdelijke situatie is, kan je wél anticiperen. Formuleer op voorhand heel duidelijk wat verwacht wordt, zo komt geen van de twee partijen voor verrassingen te staan. Heb je vragen tijdens het proces? Stel ze! Is er een tijdslimiet? Neem jouw telefoon en bel de klant simpelweg op.

Beeld: Nik MacMillan via Unsplash