Samen met vier andere founders richtte Lena Jüngst het Duitse air up® op. air up® is ‘s werelds eerste drinksysteem waar ze niet de klassieke tour opgaan maar inspelen op neurologische trucjes. Hoe Lena het ondernemerschap ervaart? En op welke manier haar zaak een jonge generatie met geur betovert? Dat en veel meer ontdek je hier.

Lena, het verhaal van air up® begint niet zoals de meeste start-ups. Vertel!

Ik ben niet met mijn onderneming begonnen met het idee dat ik een start-up wilde. Eigenlijk was air up® een onderdeel van mijn thesis. Samen met Tim, één van de co-founders van air up, studeerde ik productontwerp. We mochten een onderwerp kiezen en vrij vlot hadden we interesses in neurologische studies. In een Ted Talk-video leerden Tim en ik hoe onze smaakperceptie werkt en hoe je als product daarop inspeelt en het zelfs manipuleert. Zo werkt onze perceptie nog altijd steeds op de manier zoals eeuwen geleden, toen we nog jagers waren. Ondertussen is onze omgeving veranderd maar werkt onze perceptie nog op dezelfde manier. Daardoor weten we niet meer wanneer iets intuïtief (on)gezond is. De voedingsindustrie weet dat we een soft spot hebben voor alles wat zoet is. Resultaat: in veel voeding en frisdranken zitten suikers verstopt. Tim en ik waren bezorgd over dit gezondheidsprobleem. Het was duidelijk dat er verandering moest komen in de manier hoe we als mens consumeren. We zijn niet zo gedisciplineerd zoals we denken. Met air up® hebben we een intelligent alternatief die positieve veranderingen in gang zet. 

Hoe garanderen jullie met air up® positieve impact?

We zetten in op retronasaal ruiken. Met die term bedoelen we dat 80% van een waargenomen smaak wordt veroorzaakt door wat je ruikt. Je neus doet eigenlijk bijna al het werk nog voor je iets proeft. Boeiend hé? De geuren gaan door onze keel naar het reukcentrum in de neus. Zo registeren je hersenen bijvoorbeeld de smaak van een appel. Toen Tim en ik dit ontdekten, hadden we meteen zin om verder te experimenteren. Op het einde van onze thesis hadden we een drinkfles en enkele geurpods als prototypes. De feedback die we kregen op onze thesis was overweldigend. Dat inspireerde een vriend van ons, Fabian, om daarop verder te bouwen. Hij zoomde dieper in op het effect van de geurpods. Door Fabian weten we dat de pods geen calorieën, suiker en toevoegingen bevatten. Bovendien zitten er in elke geurpod natuurlijke aroma’s. De hoeveelheid die je consumeert tijdens het gebruik van deze aroma pods zijn zo minimaal, dat de pods zelfs veilig zijn voor mensen met allergieën en diabetici. Daarnaast is elke fles hervulbaar en gemaakt van gerecycleerd materiaal. 

Wat bevordert de groei van je bedrijf?

In het begin maakten we een eerste reeks van flessen en wachtten de verkoop af. Onze mindset veranderde compleet pas daarna. Sindsdien denken we: Go big or go home. Om één of andere manier hebben we de nagel op de kop geslagen en hebben we geluk met timing. Mensen kopen bepaalde producten omdat ze hun levenstandaard willen behouden. Tegelijk willen ze bewust consumeren. Dat klinkt contradictorisch, maar het vat in essentie samen wat we met air up® willen doen. Met air up® willen we een gezond, duurzaam en gemakkelijk alternatief brengen. Daarnaast bieden we iets verrassends aan: de geurpods die de smaak van kraantjeswater verandert. Dat is de ervaring waar onze grootste doelgroep, jongeren tussen 18 en 25 jaar, naar op zoek zijn.

Wat vind je uitdagend aan een snelle groei?

Je moet je als ondernemer zo vaak challengen. Zo dacht één van mijn vriendinnen dat ik en de andere vier founders veel zelfvertrouwen hadden. Niets is minder waar. Tim en ik hadden bijvoorbeeld geen ervaring. We voelden zoveel druk. Ik herinner me nog heel goed dat ik bij één specifiek project heel bang was om te falen. Zo moest ik in het prille begin de fles ontwerpen. Ik had twee weken de tijd om het technische prototype af te werken. Dat was nieuw voor me want ik had nog nooit zo’n prototype gemaakt. Daarnaast was er het aantal flessen voor dat project: 80 000! Ik kon alleen maar denken: Stel dat ik nu een fout maak, dan zijn dat 80 000 drinkflessen voor in de vuilbak. Daarbovenop is een productietijd van twee weken is extreem nipt. In de meeste bedrijven krijg je een half jaar de tijd voor projecten van zo’n omvang. Last but least, ik deed deze taak helemaal alleen. Ik dacht vaak: Waarom doe ik dit? Ik kon ervoor kiezen om zoals de meesten rond vijf uur naar huis te gaan. Maar nee, ik zat om twee uur s’ nachts nog te werken. Ik vroeg me als startende ondernemer vaak af waar die vrijheid was waarover iedereen sprak. Weekends waren onbestaand. Ik werkte dag en nacht. 
© air up I Lena Jüngst
© air up® I Lena Jüngst

“Ik wil niet dat ons team schrik heeft om risico’s te nemen”

– Lena

Hoe is dat project afgelopen? 

Het was een uitdagende opdracht maar eentje met veel goede resultaten. Gelukkig maar! (lacht) Wat we met air up doen, geeft me veel voldoening. Mensen vergeten soms dat dit alles een gok was. Er was niet meteen vraag naar ons product want het bestond nog niet. Ik heb de grootste glimlach wanneer ik zie dat iemand een air up®-drinkfles koopt of gebruikt. 

Zijn er nog zulke momenten die je als ondernemer gelukkig maken?

Mijn mama is leerkracht en liet weten dat al haar leerlingen absoluut fan zijn van ons product. Zulke berichten doen deugd. Daarnaast vind ik het compliment als we sollicitaties krijgen van mensen die bijvoorbeeld in New York wonen. In die brieven schrijven ze dat ze ons al lang volgen en bereid zijn om naar Europa te verhuizen om voor ons te werken. Gek, toch? 

Sta je als team vaak stil bij mijlpalen als deze?

Ik moet toegeven dat we als oprichters dat nog te weinig doen. Bijvoorbeeld na de afsluiting van onze zeer succesvolle investeringsrondes hebben we nooit de tijd genomen een gebeurtenis als deze écht te vieren. Het helpt ook niet dat de meeste van die succesmomenten plaatsvonden tijdens de pandemie. Ik zie mezelf nog zitten met een glaasje wijn tijdens een video om één van die investeringsrondes te vieren. (lacht) Heel soms staan we bewust stil en dan is het bijzonder om te merken hoeveel verandering we teweeg hebben gebracht. Het nummer dat het meeste impact bij me maakt is het groeiende aantal werknemers. We begonnen met vijf oprichters, in de zomer van 2019 waren we met acht werknemers. 2019 hebben we afgesloten met een team van dertig mensen. Op het einde van 2020 waren we met tachtig. Ondertussen zijn we met meer dan tweehonderd mensen. Het is pas wanneer ik naar kantoor ga dat ik voel dat ons bedrijf zo snel groeit.  

Ondertussen maken jullie een transformatie mee van van start-up naar scale-up… Hoe ervaar je dat? 

Als bedrijf gaat zo’n verandering heel subtiel. We bevinden ons op dit moment eerder in een scale-up. Handig aan een scale-up is dat er meer verfijnde afspraken en structuren zijn. Structuur brengt ook nadelen met zich mee. Zo ben je als bedrijf misschien minder dynamisch. Je zou tijd en innovatiekracht verliezen terwijl de workflow min of meer hetzelfde blijft. De flexibiliteit van mensen en de impact dat één persoon heeft gaat naar beneden. Fases als deze zijn tricky. Als onderneming wil je namelijk blijven innoveren en snel werken. Je wil even aantrekkelijk zijn voor werknemers zoals in het begin. 

Wat doen jullie als bedrijf om aantrekkelijk te blijven voor nieuw talent?

We geven veel aandacht aan onze bedrijfscultuur. Als onderneming weten we hoe cruciaal het is dat er een sterke cultuur is. Op die manier weten werknemers zich te identificeren met onze doelen en waarden die we met air up® naar buiten brengen. Verder wil ik niet dat ons team schrik heeft om risico’s te nemen. De ruimte om te falen moet er zijn. Natuurlijk zijn de gevolgen van een risicovolle opdracht groter. Ik probeer samen met mijn collega’s hierin een evenwicht te vinden. Ten slotte besteden we meer tijd aan sollicitatierondes dan andere bedrijven. De return van die beslissingen zien we in onze resultaten terug. 

Heb je tips voor andere ondernemers?

Wat ik leerde binnen de start-upomgeving: je doet iets grondig of helemaal niet. Toen we met air up® begonnen, vroegen mensen me vaak of ik parttime werkte. Ik dacht: Hoezo? Hoe start je anders een bedrijf? Er zijn misschien wel een paar super humans in deze wereld die verschillende jobs weten te combineren. Eén ding is zeker: ik ben geen super human. (lacht) Daarom zou ik zeggen: 1) Werk fulltime aan je onderneming. 2) Vraag jezelf regelmatig af of je nog in de richting gaat die je wil ingaan. Wees niet bang om harde beslissingen te nemen. Ik merk op dat sommige bedrijven soms jaren aan een stuk harde beslissingen durven én kunnen vermijden. Zonde, want dan leef je in continue stress die je eigenlijk kon vermijden. Deze quote vat het volgens mij samen: hard decisions, soft life. Soft decisions, hard life. Als derde tip zou ik nog meegeven: doe het gewoon! Wat is het ergste dat je kan overkomen als je onderneemt? In mijn geval had dat kunnen betekenen dat ik weer bij mijn ouders moest gaan wonen. Geef toe, dat is toch niet het allerergste wat kan gebeuren? Waag je kans. Ik ben ontzettend dankbaar als ik realiseer aan welke projecten ik mag werken. Het zijn stuk voor stuk opdrachten die ik niet zou doen mocht ik het traditionele pad hebben gevolgd. Ik ben absoluut trots op mijn parcours als ondernemer. 

Benieuwd naar meer? Volg air up® via Instagram of ga naar hun website.

Beeld: air up® I Lena Jüngst 

door Jennifer Maes