How to: je organisatie vernieuwen van binnenuit

Begin met het einde voor ogen

De meeste mensen beginnen bij het begin. Klinkt best logisch toch? Maar om gemotiveerd te raken, hebben anderen een stip aan de horizon nodig en jij kan die stip schetsen. Begin je bij het einde en redeneer je stapsgewijs terug naar het begin, dan krijg je bovendien een duidelijk beeld van wat je moet doen om bij dat einddoel te geraken. In de tech-wereld noemen ze deze techniek ook reverse engineering.

Wil je bijvoorbeeld het klimaat veranderen, dan kan je een klimaatdemonstratie organiseren. Maar wat wil je écht bereiken? Je kan wel een eenmalige bijeenkomst organiseren, maar als je niet helder hebt wat daarna komt, schop je het niet ver. Bepaal daarom vooraf je strategie richting het einddoel. Hou niet alleen de eerste hobbel voor ogen, maar ook die stip aan de horizon. 

Hetzelfde geldt op bedrijfsvlak, ook daar wil je weten hoe het uiteindelijke succes eruitziet. Vervolgens redeneer je stap voor stap terug van de realisatie en de uitrol naar hoe je mensen emotioneel meeneemt in het proces om daar te komen. De meeste organisaties stoppen al hun tijd en energie in de opstart en krijgen het resultaat niet van de grond. Begin je met het einde voor ogen, dan komt het resultaat al snel een stukje dichterbij. 

Zoek gelijkgestemden

Wil je iets veranderen, dan kom je gegarandeerd weerstand tegen. Er is altijd wel iemand die niet wil. Weerstand is een vorm van betrokkenheid, maar niet op de manier dat jij voor ogen hebt. Mensen met veel weerstand zijn immers betrokken bij de status quo. Wanneer je hen over de streep krijgt, win je de grootste ambassadeurs. In een later stadium wil je inderdaad je energie gebruiken om die weerstand tegen de status quo om te zetten in positieve betrokkenheid. Maar begin er niet meteen mee, want dan brand je op nog voor je goed en wel begonnen bent.

Zoek daarom eerst gelijkgestemden en groei je beweging vanuit wie wél wil. Dat hoeft hiërarchisch niet meteen de belangrijkste persoon in de organisatie te zijn. Begin eens niet met de officiële route. Zoek de mensen wiens hart sneller gaat kloppen van jouw idee of project. Zij zullen je helpen de energie te vergroten, zij zijn jouw eerste ambassadeurs. Zo ontwikkelt de beweging zich als een organische olievlek. En als je genoeg gelijkgestemden hebt verzameld, kan jij je gaan richten op de weerstand.

Weet wat je gaat doen

Vaak weten we welke verandering we willen, maar niet wat we moeten doen om daar te komen. Als je gezonder wil leven, kan je bijvoorbeeld meer sporten en gezonder eten, maar hoe vager je de verandering beschrijft, hoe moeilijker het is voor anderen om met je mee te doen. Dit geldt ook binnen een organisatie. Als jij je team de weg wil wijzen en het beeldende, motiverende doel hebt geschetst, dan moet dat team ook weten wat het precies moet doen. Geef hen daarom leuke en duidelijke voorbeelden en maak duidelijk welk gedrag minimaal nodig is om het doel te bereiken. 

Je kent vermoedelijk wel de situatie waarin iedereen enthousiast rond de vergadertafel zit, maar er vervolgens niets verandert. Die situatie ontstaat wanneer mensen ja zeggen zonder te weten wat die ‘ja’ precies inhoudt. Welk gedrag wordt van ze verwacht? Hoe vaak en wanneer? Als een school de betrokkenheid van de ouders wil vergroten, kan ze niet alleen vragen ‘meer betrokken’ te zijn. Iedereen zegt daar ja op, maar niemand weet wat er dan precies moet gebeuren. Pas wanneer de school uitlegt dat meer betrokkenheid inhoudt dat je bijvoorbeeld klassenouder moet zijn of mee moet naar een ouderavond, weten mensen waarop ze ja zeggen en wat ze vervolgens moeten doen. Het klinkt misschien cliché, maar pas als mensen dat concrete gedrag begrijpen, weten ze waar ze ja op zeggen en zullen ze het gedrag ook daadwerkelijk stellen. 

Geef het goede voorbeeld

Om anderen in beweging te krijgen, moet je bij jezelf beginnen. Zo simpel is het. Geef jij het goede voorbeeld of vertel je anderen vooral wat je van hen wil? Bij de invoering van de landschapsbureaus zijn er bijvoorbeeld genoeg directeurs die hun eigen kantoor behouden. Als jij predikt dat er gesport moet worden, kan je zelf niet na twee keer stoppen. En als iedereen ergens aanwezig moet zijn, kan jij niet wegblijven. Wil je iets veranderen, dan moet je zelf ook meebewegen, maar vergeet daarbij niet dat jij de grootste fan bent van jouw idee. Je kan jezelf niet als voorbeeld gebruiken, want niemand is zo gemotiveerd als jij. Daarom is het belangrijk dat je binnen je organisatie een open cultuur creëert waarin je naar anderen luistert, want het is niet alleen de structuur maar ook de cultuur die verandering teweegbrengt.

Tot slot kan een verandering waarmaken soms ‘groots’ aanvoelen. Door het grote geheel kleiner te maken en er stap voor stap nieuwe groepjes mensen bij te betrekken, maak je het behapbaar. Zet ‘m op en laat ons weten hoe jij de wereld gaat veranderen!

Beeld: Danielle MacInnes via Unsplash